Lęk i depresja w chorobie nowotworowej
3. Odcinek Webinaru PIĘKNE ŻYCIE MIMO RAKA.
Na pytania Joanny Winiarskiej (dziennikarki prowadzącej cykl live'ów zainicjowanych przez Fundację Piękniejsze Życie) dotyczące lęków zarówno pacjentów onkologicznych, jak i ich bliskich oraz jak sobie z nimi radzić w obliczu choroby nowotworowej odpowiada prof. dr hab. n. med. Krystyna de Walden-Gałuszko. O tym, co jest jeszcze lękiem, a co już depresją. O onko-fobii związanej z lękiem przed nawrotem choroby. O nocnej panice. O tym wszystkim w tym krótkim filmiku. Serdecznie zapraszamy!
Lęk i depresja w chorobie nowotworowej
Depresja w chorobie nowotworowej to dobrze znane i powszechne zjawisko. Jak zatem pomóc osobie z nowotworem? Jak zapewnić jej poczucie bezpieczeństwa? Na te i na wiele innych pytań, odpowiada w webinarze przygotowanym przez Fundację Piękniejsze Życie profesor Krystyna de Walden Gałuszko — wybitna postać w dziedzinie psychoonkologii i psychiatrii.
Lęk i depresja w chorobie nowotworowej
Lęk przed nowotworem jest czymś naturalnym. Pacjent czuje się osamotniony w swym cierpieniu, a przedłużające się leczenie i brak jego efektów mogą pogłębić stany depresyjne. Na szczęście można je w pewnym stopniu łagodzić. Pani profesor podkreśla, strach przed nowotworem można w pewnym stopniu zwalczać. Kluczowe jest tu szeroko rozumiane wsparcie otoczenia, a także determinowanie przez pacjenta zachowań, które mogą poprawić jego samopoczucie. Podkreśla się tu zwłaszcza rolę własnej kreatywności i odwagi, ale też optymizmu, ciekawości, a nawet poczucia humoru.
Diagnoza choroby nowotworowej — jak sobie z nią poradzić?
Stan psychiczny pacjenta zależeć będzie w znacznym stopniu od tego, w jaki sposób zostanie mu przedstawiona diagnoza nowotworu. Lekarz powinien dopasować przekaz informacji do potrzeb osoby chorej. Pani profesor podkreśla w swoim wywodzie, że pacjent jest tutaj stroną dominującą. Oznacza to, że jego otoczenie — w tym lekarz oraz bliscy — powinni uszanować sposób, w jaki chory przeżywa swój lęk przed chorobą nowotworową. Osoby skryte będą chciały przeżywać swą trudną sytuację w ciszy. Z kolei pacjenci o bardziej ekstrawertycznym usposobieniu, będą oczekiwały rozmowy, a nawet przytulenia.
Wsparcie osoby chorej na nowotwór
W webinarze podjęto kwestię wsparcia osób chorych na nowotwór i tego, jak pomóc osobie chorej na raka. Kluczową kwestią, którą bliscy powinni zrozumieć, jest to, że lęk w chorobie nowotworowej jest czymś naturalnym. Pacjent ma prawo bać się i przede wszystkim — ma prawo do tego, aby respektować jego potrzeby. Bliscy powinni wspierać osobę chorą na raka, uwzględniając jej:
- światopogląd,
- sposób przeżywania cierpienia,
- charakter,
- chęć do otwarcia się przed innymi itd.
Rodzaje lęku — co warto o nim wiedzieć?
Rak a depresja to problem, przed którym psychoonkologia staje za każdym razem, gdy próbuje odpowiedzieć na pytanie, jak pozbyć się strachu przed nowotworem. W przytoczonym webinarze podkreśla się, że lęk przed zachorowaniem na raka może mieć dość zróżnicowaną formę.1. Lęk bezprzedmiotowy — jest to forma lęku, który nie ma konkretnej przyczyny. Często ma on postać nagłych napadów, które niekiedy pojawiają się w najmniej oczekiwanym momencie.
2. Lęk antycypowany — który pojawia się nie tylko wtedy, gdy nie wiadomo, jak walczyć z chorobą, ale również w przypadku reemisji, gdy pojawia się strach przed wznową.
Profesor Gałuszko podkreśla również, że u niektórych osób może też wystąpić kancerofobia, czyli intensywny, dojmujący lęk, który może przełożyć się na konkretne, somatyczne objawy.
Jak radzić sobie z lękiem?
W webinarze odpowiadamy również na pytanie, jak rozmawiać z osobą chorą na raka, a także — jak poradzić sobie z lękiem. Nieprzypadkowo poruszyliśmy tu kwestię rozmowy, gdyż — zdaniem pani profesor — to ona może odegrać kluczową rolę w walce ze strachem. W przytoczonym materiale opisaliśmy również inne sposoby radzenia sobie z lękiem, w tym:
- techniki oddechowe na stres, gdyż odpowiednie dotlenienie jest bardzo istotne w kontekście radzenia sobie ze strachem,
- ćwiczenia, gdyż aktywność fizyczna a psychika tworzą razem spójną, holistyczną całość,
- poprawę nastroju pacjenta, pozwalanie sobie na drobne przyjemności itd.